Iva Velkovska: Angst onder ogen zien, kracht vinden

Maak kennis met Iva, een 20-jarige overlevende uit Skopje, Macedonië. Haar ervaring is een mix van ups, downs en onvergetelijke momenten. Iva’s verhaal gaat over kracht, het vinden van je mensen en het omarmen van de goede dingen die het leven te bieden heeft.

Kun je jezelf voorstellen?

Hallo, mijn naam is Iva, ik ben 20 jaar oud en ik woon in Skopje, Macedonië.

Wat was je diagnose?

Ik kreeg de diagnose graad 2 chondrosarcoom.

Kun je ons vertellen hoe en wanneer je achter je diagnose kwam?

Mijn eerste symptomen begonnen toen ik 14 jaar oud was. Ik had constant pijn in mijn linker bovenarm, maar ik negeerde het een paar maanden. Ik deed aan karate en taekwondo, dus ik dacht dat de pijn het gevolg was van een slechte slag of overbelasting van mijn arm. Tijdens mijn zomervakantie merkte ik een knobbel op precies op de plek waar de pijn het ergst was en zodra ik weer thuis was, maakten mijn ouders een afspraak bij de dokter. Het kostte ons een paar verschillende artsen en veel afspraken om de diagnose te bevestigen.

Waarom ben je lid geworden van EU-CAYAS-NET en wat betekent het voor jou?

Toen ik EU-CAYAS-NET ontdekte, kon ik niet geloven dat zo’n organisatie bestond. Ik was zo opgewonden om mensen te ontmoeten met soortgelijke ervaringen, om met iemand te kunnen praten, maar vooral om te leren over nazorg en de overgang naar een “normaal” leven.

Hoe heeft kanker je kijk op het leven veranderd?

Er zijn veel manieren waarop kanker mijn leven heeft veranderd, sommige goed en sommige slecht. Het heeft me doen beseffen hoeveel mensen om me gaven, hoe belangrijk gezondheid is en waarom je het niet als vanzelfsprekend moet beschouwen. Maar het heeft me ook voorzichtiger gemaakt, zelfs bang, in bepaalde situaties met betrekking tot mijn gezondheid.
Ik herinner me dat ik een paar maanden na mijn laatste operatie met mijn moeder naar een pretpark ging en naar een achtbaan keek. Mijn moeder vroeg of ik te bang was om in de achtbaan te stappen, waarop ik lachte en zei: “Ik heb kanker overleefd, dit is niets voor mij.”

Wat heeft je geholpen tijdens het behandelingsproces?

Sinds ik mijn diagnose kreeg, heeft iedereen om me heen me zoveel liefde en steun gegeven en daar ben ik voor altijd dankbaar voor. Mijn familie is nooit van mijn zijde geweken. Ze kwamen naar elke afspraak, verzamelden alles wat we nodig hadden voor mijn laatste operatie in Oostenrijk en offerden hun carrière op om een paar maanden bij me te blijven. Mijn vrienden deden alles om me gelukkig te maken. Mijn beste vriendin en zus knipten zelfs samen met mij hun haar af toen de artsen zeiden dat het mijne door de behandeling zou uitvallen.

Hoe is je leven veranderd sinds je diagnose?

Ik worstel nog steeds met acute pijn en mijn kracht is niet meer wat het geweest is, maar ik ben dankbaar voor de ervaring. Alles wat ik heb meegemaakt, heeft me gevormd tot de persoon die ik nu ben. Het heeft me verliefd gemaakt op de geneeskunde en ik hoop ooit een diagnose te kunnen stellen en anderen zoals ik te kunnen helpen. Ik geloof ook graag dat het van mij een oprecht en attent persoon heeft gemaakt die gericht is op het juiste pad in het leven.

Als je terug kon gaan naar de dag waarop je de diagnose kreeg, wat zou je dan tegen jezelf zeggen?

Ik zou tegen kleine Iva zeggen dat ze zich geen zorgen hoeft te maken en dat ze moet stoppen met grapjes maken over de diagnose, want mensen maken zich echt zorgen om haar. Even serieus, ik denk dat al die informatie veel is voor een kind wiens enige zorg de start op de middelbare school zou moeten zijn. Ze moet zich proberen te concentreren op de goede dingen en de geweldige nieuwe mensen die ze zal ontmoeten.

Wat is iets waarvan je zou willen dat meer mensen het begrijpen als je een jonge kankeroverlevende bent?

Mensen moeten zich realiseren dat jonge kankerpatiënten nog steeds gewoon jonge mensen zijn die hun leven proberen te leiden zoals iedereen. Sommigen van ons praten niet graag over onze ervaringen omdat mensen ons dan anders zien, als kwetsbaar.

Hoe besteed je graag je vrije tijd?

Naast uitgaan met vrienden en ervoor zorgen dat mijn ouders zich zorgen maken of ik wel op tijd kom, houd ik van lezen en wandelen. Ik probeer actiever te zijn in de gemeenschap en ben onlangs begonnen met vrijwilligerswerk.

Als je direct iets nieuws zou kunnen leren, waar zou je dan een spoedcursus in willen volgen?

Ik zou graag een instrument leren bespelen. Een vriendin van me probeerde me gitaar te leren spelen, maar na 20 minuten was het enige wat ik geleerd had, hoe ik haar kon irriteren.

Heb jij een levensmotto? Welk citaat of gezegde inspireert jou het meest?

Er is een gezegde in mijn taal dat zich laat vertalen als “Het zou een beer bang maken, maar mij niet.” Ik heb het veranderd in “Het zou een beer bang maken, en mij twee keer zo veel.” Het begon grappig om te zeggen, maar nu herinnert het me eraan dat angst normaal is en dat ik me er doorheen moet slaan.

Wat staat er op je bucketlist? Is er iets waar je van droomt om te doen of te bereiken?

Dit jaar ben ik begonnen met reizen en ik hoop verschillende plaatsen te blijven zien, nieuwe mensen te ontmoeten en andere culturen te ervaren. Ik ben ook van plan om naar een Formule 1-race te gaan, wat al heel lang op mijn bucketlist staat.

Aan welk persoonlijk doel werk je nu?

Mijn volgende doel is het afronden van mijn studie. Ik begin aan het laatste jaar van mijn studie bio-ingenieur en ik hoop het op tijd af te ronden.

Hoe ga je ermee om als het moeilijk wordt?

Ik probeer te denken aan de goede dingen in het leven, gelukkige herinneringen en oprechte mensen. Na een korte inzinking richt ik me op het vinden van oplossingen om de situatie beter te maken. Ik schrijf een plan op en probeer elk vakje af te vinken.

Welke app gebruik je het meest op je telefoon?

Net als iedereen kan ik niet stoppen met scrollen op Instagram, maar sinds kort ben ik geobsedeerd door de app Gezondheid en de stappenteller en probeer ik elke dag actiever te zijn.

Wat is een boek, film of liedje dat je iedereen zou aanraden?

Toen ik hoorde dat ik gediagnosticeerd was, begon ik alle romcoms in ziekenhuizen te kijken en te lezen om een soort troost te vinden en het boek Five feet apart deed me altijd glimlachen.